Orta Doğu’nun iki önemli ülkesi olan İsrail ve İran, jeopolitik konumları, tarihsel geçmişleri ve teknolojik gelişmişlikleriyle sıkça karşı karşıya geliyor. Bölgedeki askeri denge açısından bu iki ülkenin gücü, küresel güvenlik dengelerini etkileyebilecek düzeyde. Bu yazımızda, İsrail ve İran’ın askeri gücü, İHA ve SİHA teknolojileri, deniz kuvvetleri, asker sayısı ve nükleer potansiyelleri gibi başlıklarda detaylı bir karşılaştırma yapacağız.
İsrail ve İran Genel Askeri Güç KarşılaştırmasıAktif Asker Sayısı: Yaklaşık 170. 000
Yedek Asker Sayısı: 465. 000
Savunma Bütçesi: 24 milyar dolar (2025 tahmini)
NATO dışındaki en güçlü ordulardan biri kabul edilir.
ABD ile güçlü askeri iş birlikleri mevcuttur.
Aktif Asker Sayısı: 610. 000
Yedek Asker Sayısı: 350. 000
Savunma Bütçesi: 10 milyar dolar (2025 tahmini)
Asker sayısı bakımından bölgenin en büyük ordularından biri.
Askeri gücü büyük oranda yerli üretime dayanır.
İsrail, insansız hava araçları konusunda dünyanın en önde gelen ülkelerindendir. Elbit Systems ve IAI (Israel Aerospace Industries) gibi şirketler, global pazarda önemli ihracatçılar arasında yer alır.
Heron, Harop, Hermes 450 ve SkyStriker gibi modeller dünya çapında kullanılmaktadır.
Yapay zekâ destekli saldırı ve gözetleme kabiliyetine sahip SİHA sistemlerine sahiptir.
Sürekli yenilenen teknolojiyle yüksek irtifa ve uzun menzilli görevleri başarıyla yürütmektedir.
İran, ABD ambargolarına rağmen ciddi anlamda yerli İHA ve SİHA üretimi yapmıştır. Özellikle kamikaze drone'lar alanında etkileyici gelişmeler sağlanmıştır.
Shahed-129, Mohajer-6 ve Arash gibi sistemler bölgesel operasyonlarda kullanılmıştır.
Hızlı üretim ve düşük maliyetli platformlar geliştirerek sahada etkili olmuştur.
Ukrayna’daki savaşta kullanılan Shahed-136 modeliyle küresel dikkat çekmiştir.
İsrail, sınırlı kıyı şeridine rağmen yüksek teknolojiye sahip bir deniz gücüne sahiptir. Özellikle denizaltı teknolojisi dikkat çekicidir.
5 adet Dolphin sınıfı Alman yapımı denizaltı bulunmaktadır.
Füze taşıyan korvet ve hızlı saldırı botları mevcuttur.
Denizaltılarda nükleer kapasite taşıma kabiliyeti olduğu iddia edilmektedir.
İran, Hürmüz Boğazı’nın güvenliği nedeniyle deniz kuvvetlerine büyük önem verir. Asimetrik deniz stratejisi ile bölge kontrolü sağlamaya çalışır.
3 adet denizaltı, 15’ten fazla küçük hücum botu bulunmaktadır.
Mayın döşeme, torpido ve seyir füzeleriyle donatılmıştır.
Genellikle İran Devrim Muhafızları Ordusu deniz kolu aktif rol oynar.
İsrail, resmî olarak nükleer silaha sahip olduğunu kabul etmemiştir. Ancak istihbarat raporlarına göre:
Dimona nükleer reaktöründe 80-100 adet nükleer başlık üretildiği tahmin edilmektedir.
Nükleer başlıklar Jericho füzelerine ve denizaltılara entegre edilmiş olabilir.
İsrail'in “nükleer belirsizlik” politikası, caydırıcılık açısından etkili olmaktadır.
İran, resmî olarak nükleer programının barışçıl amaçlarla yürütüldüğünü iddia etmektedir. Ancak Batı dünyası bu duruma şüpheyle yaklaşmaktadır.
Uranyum zenginleştirme seviyesi %60’a ulaşmıştır.
2025 itibariyle nükleer silah üretme eşiğine yaklaşmış olabilir.
Nükleer Anlaşma’nın (JCPOA) bozulması sonrası program hız kazanmıştır.
ABD, Fransa ve Almanya ile teknoloji paylaşımı mevcuttur.
Iron Dome, Arrow ve David’s Sling gibi hava savunma sistemleri ile fark yaratır.
Siber savaşta dünya liderleri arasındadır.
Rusya ve Çin ile sınırlı teknoloji iş birlikleri vardır.
Daha çok asimetrik savaş ve gerilla stratejileri üzerine gelişmiştir.
Gelişmiş füze teknolojisi (örneğin: Sejjil, Fateh-110) dikkate değerdir.
6.
Füze Stokları ve Kapasiteleri
Orta Doğu’daki askeri dengelerin önemli belirleyicilerinden biri de füze envanteridir. İsrail ve İran, bu alanda son yıllarda ciddi yatırımlar yaparak dikkat çekmektedir. Özellikle uzun menzilli balistik füzeler ve hassas güdümlü mühimmatlar, her iki ülkenin de caydırıcılık stratejisinde kilit rol oynar.
İsrail, gelişmiş ve hassas güdümlü füze sistemleriyle hem savunma hem de taarruz kabiliyetine sahiptir. Füze teknolojisinde NATO seviyesinde üretim ve kullanıma ulaşmıştır.
Jericho Balistik Füzeleri: Jericho I, II ve III serileri ile 1. 500 km’den 5. 000 km’ye kadar menzile ulaşabilmektedir. Jericho III’ün nükleer başlık taşıyabildiği düşünülmektedir.
Delilah Seyir Füzesi: Elektronik harbe dayanıklı ve yüksek isabet oranlıdır. Kara, hava ve deniz platformlarından fırlatılabilir.
LORA (Long Range Artillery): 400 km menzilli taktik balistik füze sistemidir.
Tamir Füzeleri: Iron Dome sisteminde kullanılan kısa menzilli, yüksek hassasiyetli savunma füzeleridir.
İran, füze programı konusunda bölgedeki en iddialı ülkelerden biridir. ABD ambargosuna rağmen füze geliştirme projelerini sürdüren İran, geniş bir menzil yelpazesine sahip füzeler üretmiştir.
Shahab Serisi: Shahab-3, yaklaşık 2. 000 km menzile sahip ve İsrail’i vurabilecek kapasitededir.
Sejjil-2: Katı yakıtlı, çift kademeli, 2. 500 km menzile kadar ulaşabilen balistik füzedir.
Fateh-110: 300 km menzilli kısa menzilli balistik füze (SRBM), yüksek isabet oranına sahiptir.
Zolfaghar ve Dezful: İran'ın taktik menzilli füzeleridir, taşınabilir ve hızlı fırlatma kapasitesine sahiptir.
Khalij Fars: Gemi karşıtı balistik füze özelliği ile deniz savaşlarında kullanıma uygundur.
